กิจกรรมที่ 7

โครงการส่งเสริมและพัฒนาระบบเกษตรอินทรีย์เพื่อเสริมศักยภาพและยกระดับคุณภาพชีวิต

1. ชื่อโครงการ การส่งเสริมการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลผลิตเกษตรอินทรีย์

2. ผู้รับผิดชอบโครงการ อาจารย์พัตรเพ็ญ เพ็ญจำรัส

3. คณะทำงาน

ผลผลิตทางการเกษตรเป็นผลิตผลหลักของประเทศไทย โดยส่วนใหญ่แล้ว ผลผลิตทางการเกษตรซึ่งประกอบด้วย ข้าว ธัญพืช ผัก ผลไม้ และเนื้อสัตว์ ต่างๆ ล้วนเป็นผลิตผลที่เสื่อมเสียได้ง่าย ส่งผลให้มูลค่าของสินค้าลดลง เพิ่มต้นทุนการผลิต การแปรรูปผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรจึงเป็นกระบวนการที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาระบบเกษตรของประเทศ การนำผลผลิตทางการเกษตรมาแปรรูปจะช่วยป้องกันการล้นตลาดของผลิตผลสด ลดการเสื่อมเสียของผลิตผล ซึ่งช่วยยกระดับราคาผลิตผล ไม่ให้ตกต่ำ การเพิ่มมูลค่าของผลิตผลทางการเกษตรมาแปรรูปเป็นอาหารระดับอุตสาหกรรมที่สามารถรับวัตถุดิบเพื่อผลิตเป็นอาหารจำนวนมากได้ การผลิตอาหารให้ได้มาตรฐานเพื่อความปลอดภัยต่อผู้บริโภค การส่งเสริม ให้ผลิตภัณฑ์แปรรูปอาหารให้เป็นที่ยอมรับ และสามารถขยายตลาดการค้าทั้งภายในประเทศและออกไปสู่ต่างประเทศ จะช่วยเพิ่มพูนรายได้ให้แก่เกษตรและรายได้มวลรวมของประเทศได้เป็นอย่างดี ดังนั้นการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรเป็นอุตสาหกรรมที่มีมูลค่าเพิ่มในประเทศตลอดห่วงโซ่ของกระบวนการผลิตนับตั้งแต่การเพาะปลูก การเก็บเกี่ยว การแปรรูปผลผลิตโดยใช้เทคโนโลยีต่างๆ เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพ มีคุณค่าเพิ่มขึ้น มีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค มีอายุการเก็บรักษายาวนานขึ้น และมีความสะดวกในการอุปโภคบริโภค

จากการสำรวจพื้นที่ในจังหวัดแพร่ และจังหวัดใกล้เคียง เช่น จังหวัดน่าน พบว่า เกษตรกรยังคงประสบปัญหาเกี่ยวกับความรู้ และทักษะการแปรรูปผลิตผลทางการเกษตร โดยส่วนใหญ่นิยมจำหน่ายในรูปผลิตผลสด อย่างไรก็ตามการจำหน่ายในลักษณะดังกล่าวมักประสบปัญหาราคาผลผลิตตกต่ำเมื่อผลผลิตล้นตลาด ซึ่งส่งผลให้เกษตรกรเกิดภาวะขาดทุนจากปัญหาดังกล่าว ทางคณะทำงานจึงเล็งเห็นถึงความสำคัญของการให้ความรู้และทักษะในการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร เพื่อให้เกษตรกรนำองค์ความรู้ที่ได้รับไปประยุกต์ใช้ในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น และจะส่งผลให้เกิดความยั่งยืนของระบบเกษตร ซึ่งส่งผลให้เกิดความยั่งยืนและพึ่งพาตนเองได้ของชุมชน

5. วัตถุประสงค์

เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้และทักษะการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากผลผลิตทางการเกษตรให้แก่เกษตรกร โดยเน้นผลิตผลในท้องถิ่น

6. เป้าหมาย

          6.1 เชิงปริมาณ

เกษตรกรในพื้นที่จังหวัดแพร่ (8 อำเภอ) และ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน รวมทั้งสิ้น 320 คน โดยมีเกษตรเข้าร่วมโครงการอย่างน้อยร้อยละ 80 ของกลุ่มเป้าหมาย

6.2 เชิงคุณภาพ

เกษตรกรผู้เข้าร่วมอบรมมีความพึงพอใจ ความพึงพอใจ  ความรู้ความเข้าใจ  และการนำความรู้ที่ได้จากการเข้าร่วมโครงการ/กิจกรรมไปใช้ประโยชน์ ไม่น้อยกว่าร้อยละ 80

7. วิธีดำเนินการ

สถานที่ดำเนินการ (ระบุพื้นที่)

อาคารนำร่องอุตสาหกรรมเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ

          (สถานที่จัดอบรมอาจเปลี่ยนแปลงได้ตามความเหมาะสม ยกเว้นผลิตภัณฑ์เนื้อสัตว์ ดำเนินการอบรมได้ ภายในมหาวิทยาลัยเท่านั้น เนื่องจากอุปกรณ์สำหรับการแปรรูปไม่สามารถขนย้ายได้)

ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ

1.       ลดการเสื่อมเสียของผลิตผลทางการเกษตร โดยเฉพาะช่วงฤดูกาลเก็บเกี่ยวที่มีผลผลิตจำนวนมาก

2.      ช่วยเพิ่มมูลค่าสินค้า และเพิ่มความหลากหลายของสินค้า

3.      ส่งเสริมให้เกิดผลิตภัณฑ์ประจำท้องถิ่น